Krystiana Robb-Narbutt, „Nie możesz na mnie liczyć”, 1972, rysunek na papierze, 64,5 x 49,5 cm

Krystiana Robb-Narbutt, „Sen Barbary S. Dedykowane Grzegorzowi Przemykowi”, 1976/1977, rysunek na papierze, 62 x 48 cm

Dwie prace Krystiany Robb Narbutt (1945–2006) z Kolekcji Studio stanowią wybitne przykłady jej wczesnej twórczości. Rysunek „Nie możesz na mnie liczyć” należy do cyklu „Nie możesz na mnie liczyć nie będę się bronić” z lat 1972–1975 inspirowanego tomikiem Barbary Sadowskiej o tym samym tytule. Jak pisała Agata Jakubowska: „Postacie ukazane przez artystkę są zniewolone, ich ciała obwiązane sznurem krępującym ruchy […], pojawiające się tu relacje dotyczą najbliższych sobie ludzi”. Rysunek znalazł się w zbiorach Galerii Studio w 1973 roku, należąc do grupy najwcześniejszych nabytków dokonywanych w okresie dyrekcji Józefa Szajny. Krystiana Robb-Narbutt brała udział w wystawie „Grafiki i rysunki z Kolekcji Studio”, która miała miejsce w październiku 1972 roku i rysunek mógł zostać już tam pokazany.

Druga praca Robb-Narbutt w Kolekcji Studio również związana jest z Barbarą Sadowską. Jest bardziej wyabstrahowana, zbudowana z gęstej tkanki form organicznych i obłych. Kompozycja zawiera element koloru – artystka wprowadziła na tym etapie do swojej sztuki barwne tusze, które potem często stosowała. Barbara S. to właśnie Barbara Sadowska, poetka, działaczka polityczna związana z demokratyczną opozycją i matka maturzysty Grzegorza Przemyka. Przemyk został zamordowany w 1983 roku przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej, co jest do dzisiaj pamiętane jako akt przemocy stanu wojennego, młody chłopiec stracił życie w absurdalny sposób, zamęczony bez powodu. Bo jedynym powodem było – sianie terroru. Tytuł rysunku został prawdopodobnie nadany (a przynajmniej w pełni nadany) w późniejszym okresie. Gdy w 1986 zmarła Barbara Sadowska, praca ta stała się swoistym epitafium poświęconym pamięci dwojga bliskich artystce osób. „Sen Barbary S.” został zaprezentowany po raz pierwszy na wystawie grafiki i rysunku z kolekcji Galerii Studio otwartej w listopadzie 1991.

Krystiana Robb-Narbutt mieszkała i urodziła się w Warszawie. Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1965–1971. Po studiach współtworzyła grupę Sejf. W swojej sztuce powracała do historii rodziny, której większość zginęła w czasie wojny w gettach i obozach zagłady. Rekonstruowała ich pamięć i losy w metaforyczny sposób, tworząc asamblaże, obiekty, niewielkie obrazy na deseczkach.

Dorota Jarecka