Jadwiga Maziarska, „Transfert”, 1980, akryl na płótnie, 77 x 58 cm
Jadwiga Maziarska (1913–2003) była związana ze stowarzyszeniem artystycznym Grupa Krakowska i zajmowała się przede wszystkim malarstwem; tworzyła też kolaże fotograficzne, kompozycje ze skrawków materiałów, kompozycje przestrzenne. Współpracowała z teatrami jako scenografka. Należała do Grupy Krakowskiej. Przyjaźniła się z Jonaszem Sternem i Erną Rosenstein. Jej prace znajdują się w wybitnych polskich kolekcjach sztuki. W 1984 roku w Galerii Studio w Warszawie odbyła się jej wystawa indywidualna.
Charakterystyczne są dla niej przypominające reliefy obrazy tworzone z użyciem eksperymentalnych technik woskowych i asamblażu. W swojej twórczości posiłkowała się fotografią mikroskopową z dziedziny fizyki, chemii, medycyny oraz zdjęciami prasowymi, których motywy i fragmenty przekształcała, powielała, redukowała. Maziarską interesował wewnętrzny ruch, przemieszczenie na poziomie materii, krążenie energii, ale także zaburzenia i deformacje.
Obraz „Transfert” powstał w 1980 roku i prawdopodobnie inspirowany jest przez fotografię. Przedstawia delikatne sprężyste struktury na białym tle biegnące w poprzek pionowego prostokąta. Tytułowe słowo pochodzi z języka francuskiego i występuje w wyrażeniach dotyczących przekazu: genetycznego, psychologicznego, finansowego, z dziedziny przenoszenia chorób zakaźnych, ale także teorii i praktyki informacji. „Transfert” nigdy nie jest pusty, nawet jeśli nie jest czytelny. W latach 60. XX wieku biolodzy molekularni odkryli, że łańcuchy kwasu dezoksyrybonukleinowego składają się z kombinacji powtarzalnych elementów, podlegając systemowi, który można określić jako składnia. Obrazy Maziarskiej również sprawiają wrażenie zapisu lub fragmentu tekstu, a ich oglądanie mimowolnie zamienia się w proces czytania, w podejmowanie próby złamania nieznanego kodu.
Dorota Jarecka
