Teresa Tyszkiewicz, „Wata” 1981, fotografia, odbitka żelatynowo-srebrowa, 60 x 50 cm
Jednym z założeń programu Galerii Studio jest poszerzanie zbiorów o dzieła poszukujących artystów neoawangardy, które uzupełniają obraz sztuki tego kierunku w naszej kolekcji. Ma to na celu umocnienie się wizerunku polskiej sztuki drugiej połowy XX wieku jako poszukującej, odkrywczej, kształtującej swój język w dialogu z międzynarodowymi twórcami, a jednocześnie swoistej i posiadającej własne dążenia i uwarunkowania. W Kolekcji Galerii Studio są już prace takich twórców, jak Natalia LL, Ewa Partum, Zdzisław Sosnowski, Józef Robakowski, Teresa Murak, Tomasz Ciecierski, Zbigniew Dłubak, Krystyna Piotrowska. Praca Teresy Tyszkiewicz dopełni obraz sztuki neoawangardy w naszych zbiorach.
Czarno biała fotografia Teresy Tyszkiewicz Wata (1981) stanowi zapis jej performatywnego działania prowadzonego w warszawskiej pracowni artystki, jest śladem jej ówczesnych poszukiwań i refleksji. W swych dokamerowych performansach artystka stykała się z różnymi, występującymi w masie, substancjami i materiałami, takim jak ziarno, makaron, pierze, szpilki i wreszcie wata. Część z nich została zapisana pod postacią filmów, takich jak Ziarno z 1980 roku. Inne zostały zmaterializowane w formie dokumentów fotograficznych, czarno białych lub kolorowych. Fotografia Wata, dokumentuje działanie z tytułowym materiałem. Artystka symbolicznie ubiera się w watę, zanurza w niej, otula się nią jak futrem.
Wata w latach 80. w Polsce była przedmiotem permanentnego niedoboru, działanie to ma więc wymiar tak ekonomiczny jak i erotyczny. Ukazuje rodzaj ekscesu, przekroczenia normy, ceremonialnej rozrzutności. Jednocześnie przez te wyobrażenia przebiega cienka nić ironii, wata bowiem spełnia w owym konkretnym performansie tańszą wersję futra. „Wenus w wacie” nie jest tak ekskluzywna jak Wenus w futrze, ale Adonis w tamtych czasach też często musiał zadowolić się waciakiem. Praca nawiązuje swą wymową do nurtu „sztuki konsumpcyjnej” w PRL, niewątpliwie szerszego niż działania Natalii LL. Konsumpcja ukazana zostaje ironicznie jako rozpasanie, zwykły towar – jako przedmiot ekstazy. Jednocześnie znaczenia te są równoległe do feministycznego odczytania tych aktów, jako manifestacji wyzwolonej kobiecości, uwolnienia siły libido rozumianego jako moc twórcza, zdolność wytwarzania i przetwarzania materii w sztukę.
Wyjątkowość pracy polega także na tym, że należy ona do najwcześniejszego okresu twórczości Tyszkiewicz. W tym czasie – na przełomie lat 70. i 80. XX wieku – kształtowały się podstawowe założenia jej sztuki. Gdy w 1982 roku opuściła Polskę, by znaleźć się na emigracji i zamieszkać na stałe w Paryżu, przez kilka dekad (zmarła w 2020 roku) rozwijała i pogłębiała rozpoczęte wówczas wątki. Jest to autorska odbitka z epoki. Poszerza i wzbogaca obraz sztuki kobiet w naszej kolekcji, znajdując się wśród dzieł takich artystek jak Ewa Partum, Natalia LL, Erna Rosenstein, Krystyna Piotrowska, Krystiana Robb-Narbutt, Barbara Falender, Jadwiga Maziarska, Teresa Pągowska.
