Anioł historii to pierwsza w Polsce wystawa Aury Rosenberg, amerykańskiej artystki działającej w Nowym Jorku i w Berlinie. Pokazuje najważniejszy wątek jej twórczości: historie rodzinne wplątane w wielką historię. Zobaczymy na niej interpretacje dwóch kluczowych tekstów Waltera Benjamina: O pojęciu historii i Berlińskiego dzieciństwa na przełomie wieków, odczytanych współcześnie w cyklach fotografii, instalacjach rzeźbiarskich i filmach. Tytułowy Anioł historii to rozwijany od lat projekt, który obejmuje film (2013), serię czarno-białych grafik Black Noise (2008), a także cykl przetworzonych wycinków gazetowych i artykułów z pierwszych stron dziennika „The New York Times”. W animacji Anioł historii Rosenberg proponuje własną interpretację słynnej alegorii „anioła historii” Benjamina: w formie przypominającej gry komputerowe, sięga do stylistyki kampu i kiczu. Pięciominutowy film ukazuje rozwój historii od stworzenia świata do współczesności, gdzie postęp jawi się jako stos piętrzących się gruzów. Sterta złomu i zgiełk obrazów z internetowego archiwum odzwierciedlają pojedynczą katastrofę Benjamina. Migawkowa przebitka z pierwotnego raju przerywa pęd kataklizmu i przypomina o dialektyce historii, w której przeszłość może być przywołana tylko w odniesieniu do potrzeb teraźniejszości. W cyklu fotograficznym Berliner Kindheit artystka przedstawia Berlin lat 90. i początku nowego milenium. Codzienna rutyna wychowywania córki Carmen i jej najmłodszych lat w Berlinie, naprowadziły ją na miejsca, sytuacje i doświadczenia opisane w kronice Benjamina. Berlińskie dzieciństwo nieoczekiwanie połączyło się z losami rodziny Rosenberg, która uciekła z Niemiec w 1939 roku. Artystka postanowiła stworzyć retrospektywny cykl odpowiadający każdemu rozdziałowi książki – początków modernizmu w soczewce współczesnego Berlina. Na wystawie w Galerii Studio prezentujemy po raz pierwszy cykl miniaturowych esejów filmowych Rosenberg i Frances Scholz, odpowiadający 42 tekstom z Berlińskiego dzieciństwa, z udziałem Chantal Benjamin (wnuczki Waltera Benjamina) oraz głównej bohaterki filmów i lektorki: Lais (prawnuczki filozofa). Najnowszy z odcinków dokumentuje obchody 75. rocznicy śmierci Benjamina i jego tragicznego samobójstwa w Portbou, z udziałem Chantal Benjamin, Wima Wendersa, Marka von Schleglla oraz 11-letniej Lais. Walter Benjamin i jego potomkowie na nowo przyglądają się historii migracji, globalnemu kryzysowi uchodźctwa, a ostrzeżenia filozofa okazują się bardziej aktualne niż kiedykolwiek.
Kuratorka: Barbara Piwowarska
Wystawa została zrealizowana dzięki wsparciu Foundation for Contemporary Arts Emergency Grant i Ambasady Stanów Zjednoczonych w Warszawie.
Dziękujemy uczestniczkom projektu: Frances Scholz, Chantal Benjamin i Lais Benjamin Campos oraz Adamowi Lipszycowi i Uniwersytetowi Muri im. Franza Kafki.
Otwarcie: 4 kwietnia 2017, godz. 19:00
Wystawa czynna: 5 kwietnia – 4 czerwca 2017