29 stycznia, godz. 17:00, foyer
Czy sztuczne życie może zyskać świadomość? Czy człowiek w reżimie pracy myśli jak maszyna? Jaka jest przyszłość współpracy pomiędzy ludźmi, a sztuczną inteligencją?
Niedzielne spotkanie przed spektaklem „The Employees” Łukasza Twarkowskiego będzie rozmową wokół adaptowanej na potrzeby przedstawienia powieści „Załoga. Protokół z przyszłości” Olgi Ravn w tłumaczeniu Bogusławy Sochańskiej, która ukaże się na polskim rynku 15 lutego 2023 roku nakładem Wydawnictwa Driada. W trakcie spotkania będzie można nabyć przedpremierowy egzemplarz powieści.
Nominowana do prestiżowej Międzynarodowej Nagrody Bookera powieść to połączenie dystopii, literatury science-fiction i medytacji nad istotą człowieczeństwa we współczesnych realiach pracy. Napisana w formie protokołu specjalnej komisji książka składa się z serii zeznań pracowników statku kosmicznego. Pojawienie się na jego pokładzie tajemniczych obiektów z planety Nowoodkryta wpływa nie tylko na ludzką załogę, ale również na pracujące tam humanoidy. Granice między prawdziwym, a sztucznym życiem zacierają się. Pochodząca z Danii autorka umieszcza bohaterów i bohaterki w szczelnie zamkniętej przestrzeni oddalonego od Ziemi statku kosmicznego, by śledzić relacje człowieka z jego ojczystą planetą, jej pogodą, powietrzem i innymi zasobami. W jej perspektywie ludzkie ciało również jest zasobem, nierzadko nadmiernie eksploatowanym.
Spotkanie będzie okazją do dyskusji na temat, który poruszył niedawno opinię publiczną w związku z rosnącą popularnością narzędzi wykorzystujących sztuczną inteligencję do tworzenia tekstów i obrazów niemal nieodróżnialnych od tych, które pochodzą od ludzkich autorów.
Rozmowę poprowadzi Paweł Frelik, badacz kulturoznawca, popularyzator fantastyki, profesor w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW, prezes International Association for the Fantastic in the Arts (USA) naukowo zajmujący się kulturami spekulacji m.in.: science fiction, współczesną kulturą audiowizualną i transmediami.
Wezmą w niej udział Bogusława Sochańska, tłumaczka i autorka esejów poświęconych duńskiej kulturze i literaturze, laureatka Duńskiej Państwowej Nagrody dla Tłumacza Literackiego oraz nagrody Stowarzyszenia Autorów ZAiKS za twórczość przekładową; a także Edyta Sadowska, doktorka nauk społecznych, naukowczyni i futurolożka, która w pracy naukowej i popularyzatorskiej skupia się na przyszłości jako narzędziu do kształtowania teraźniejszości, laureatka projektu „Jutronauci” organizowanego przez Gazetę Wyborczą oraz Kulczyk Investments.
„Nie znam stanu niebycia zatrudnionym. Stworzono mnie do pracy. Nie znam
też dzieciństwa, ale próbuję je sobie wyobrazić. Mój współpracownik – człowiek – mówi czasem, że chciałby nie pracować, a potem dodaje coś bardzo dziwnego, coś zupełnie szalonego… jak on to mówi? Że „nie żyje się wyłącznie pracą”, a może:
„żyje się także innymi sprawami”?
Ale czym innym miałoby się żyć? Skąd brałoby się jedzenie, kto dotrzymywałby towarzystwa? Jak by to było, bez
pracy, bez współpracowników?
I co, po prostu stałoby się w szafie? Lubię mojego współpracownika, ma imponujący interfejs. Ja mam więcej siły i wytrzymałości, ale on czasami wpada na pomysł, dzięki któremu możemy ukończyć pracę w czasie krótszym, niż to wynika z normatywów. Ma niesamowitą zdolność zwiększania efektywności, lubię się od niego uczyć. Sam szybciej teraz dostrzegam możliwości zmieniania przebiegu pracy, tak żebyśmy w danej sytuacji mogli zwiększyć efektywność. Bardzo mnie to zdumiało, ponieważ wcześniej nie zdarzyło mi się osiągać takich postępów bez aktualizacji.”
(fragment powieści)